بیماری مشترک حیوانات خانگی و انسان
توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز(Toxoplasmosis) عبارت است از یک بیماری انگلی که در انسان ها و بسیاری از گونههای پستانداران و پرندگان ایجاد می شود.
در افراد با دستگاه ایمنی ضعیف، بیماری خطرناکتر است. در طول چند هفته اول پس از قرار گرفتن در معرض بیماری، عفونت به طور معمول باعث ایجاد یک بیماری خفیف مانند آنفلوآنزا میشود. انگل به ندرت باعث هر گونه نشانه در افراد بزرگسال و سالم میشود. با این حال افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن، مانند بیماران مبتلا به ایدز یا زنان باردار، ممکن است به طور جدی بیمار شوند و گاهی اوقات می تواند کشنده باشد که با مدیریت صحیح درمان باید کنترل شود. این انگل ممکن است سبب آنسفالیت (التهاب مغز) و بیماریهای عصبی شود. همچنین این انگل ممکن است قلب، کبد، گوش درونی و چشم را تحت تأثیر قرار دهد. اگر باردار هستید یا آماده باردار شدن هستید، به ویژه آگاهی از این بیماری بسیار مهم است، زیرا میتواند جنین را آلوده کرده و باعث سقط جنین یا نقص جدی فرزند هنگام تولد شود. شما از طریق خوردن گوشتی که کم پخته شده یا از تماس با مدفوع حیوانات هنگام باغبانی، امکان دارد به توکسوپلاسموز مبتلا شوید.
بیماری خراش گربه یا چنگ گربه (بارتونلوز)
بیماری خراش گربه یا چنگ گربه (Cat-scratch disease) از بیماری های منتقله از حیوانات به انسان است. انتقال بیماری در بیش از 90درصد موارد در اثر پنجه زدن و گاهی لیس زدن بچه گربه به بدن کودک است و گهگاه نیز توسط سگها یا خار و تراشههای چوب که با سگ و گربه در ارتباط بوده منتقل میشود. این باکتری گربه را دچار بیماری نمیکند و در بزاق گربه زندگی میکند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه -به خصوص بچه گربه- به انسان منتقل شود. عامل این بیماریِ معمولاً خوش خیم، باکتری داخل سلولی بارتونلا (Bartonella henselae) است. نزدیک به نیمی از گربهها در طول زندگی خود مدتی ناقل این باکتری بودهاند. اگر به بیماری خراش گربه مبتلا هستید، ممکن است دچار عفونت خفیف و علائم شبه آنفولانزا یا مشکلات جدیتر مانند آسیب رسیدن به دریچههای قلب شوید.
عفونت قارچی:
عفونت قارچی حیوانات از جمله بیماری هایی است که به شدت واگیر دار است و میتواند از حیوانات خانگی به انسان منتقل شود. قرمزی پوست و تشکیل دانه های دایره ای بر روی پوست از جمله علایمی است که در انسان ها بروز پیدا می کند. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، رختخواب هایتان را هر ماه ۲-۱ بار بشویید، پتو های غیر قابل استفاده را دور بیاندازید و هرگز اجازه ندهید که حیوان خانگی تان بر روی تخت خواب شما بیاید.
عفونت کرم های نواری:
این نوع عفونت در کودکان بیشتر بروز پیدا می کند، زیرا به ندرت اصول بهداشتی را رعایت می کنند و پس از دست زدن به حیوانات و بازی کردن با آن ها، دست هایشان را نمی شویند. قطعات برنج مانند در مدفوع از شایع ترین علامت این بیماری در انسان ها به شمار می رود. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، قبل از غذا خوردن، دست هایتان را حتما با آب و صابون بشویید. رعایت کامل اصول بهداشتی و انگل تراپی منظم و دوره ای حیوانات خانگی نیز برای پیشگیری از بروز بیماری ضروری هستند.
تب طوطی:
نوعی بیماری عفونی حاد یا مزمن است که از پرندگان، مخصوصاً طوطی، به انسان منتقل میشود و علایمی شبیه ذاتالریه ایجاد میکند. عامل بیماری باکتری کلامیدیا پسیتاسی است. درمان آن با تتراسیکلین صورت میگیرد.
سالمونلا:
سالمونلا باکتری است که در جوجهها و تخممرغها معمولاً وجود دارد. سالمونلا عامل یکی از شایع ترین مسمومیتهای غذایی میباشد. سالمونلا میتواند تخمدانهای پرنده را آلوده کند و قبل از تخم گذاردن پرنده، وارد تخممرغ شود یا اینکه به هنگام تخم گذاردن پرنده، به پوسته تخم مرغ نفوذ کند. سالمونلا با پختن غذا از بین میرود ولی غذاهایی که حاوی تخم مرغ خام هستند (مانند سس مایونز) مشکل ساز خواهند بود.
این بیماری از طریق تماس با پوست برخی از خزندگان مثل لاک پشت نیز قابل انتقال است.
سالمونلاها از طریق آب و غذای آلوده وارد دستگاه گوارش میشوند و به سطح سلولهای اپیتلیوم مخاط روده متصل میگردند.
عفونت سالمونلا که ناشی از باکتریها است، بیشتر ناشی از خوردن غذای آلوده است. اما حیوانات خانگی میتوانند آن را از طریق مدفوع خود نیز گسترش دهند.
خزندگان مانند مارمولکها، مارها و لاک پشتها و همچنین جوجهها و جوجه اردک احتمالاً منبع این عفونت هستند. سگ، گربه، پرنده و اسب نیز ممکن است آن را حمل کنند. اگر آلوده شوید، علائم و نشانه ها ممکن است شامل درد معده، اسهال و تب باشد که باید با مصرف صحیح دارو کنترل شود.
کرم زنگ:
در واقع کرم نیست و ناشی از عفونت قارچی در لایه بالای پوست است. این بیماری بسیار مسری است و سگها، گربهها، اسبها، حیوانات دیگر و انسانها میتوانند کرم زنگ را به انسان منتقل کنند. همچنین این امکان وجود دارد که این بیماری را از لمس کردن سطحی یک حیوان خانگی یا شخص آلوده دریافت کنید.
این کرم باعث تاسی سر و ضخیم شدن و تغییر رنگ ناخن میشود. همچنین میتواند باعث پوسته پوسته شدن و ترک خوردگی پا شود، خصوصاً بین انگشتان پا.
سالمونلوز:
عامل این بیماری بیشتر خزندگان و پرندگان را درگیر می کند که می تواند به انسان ها نیز منتقل شود. درد شکمی، استفراغ، حالت تهوع، سر درد و تب از جمله علایمی است که در انسان های آلوده بروز پیدا می کند.
بیماری هایی که در این مقاله آورده شده چند نمونه از بیماری های قابل انتقال از حیوانات به انسان است اما با رعایت چند نکته بهداشتی می توانید از انتقال این بیماری ها جلوگیری کنید و از بودن در کنار حیوان خانگی خود لذت ببرید.
مهمترین راه پیشگیری از انتقال بیماری از حیوانات خانگی به انسان واکسناسیون حیوانات و اینکه تحت نظر دامپزشک باشند تا وضعیت سلامت حیوانات به طور مرتب بررسی شود.
رعایت بهداشت حیوانات و شستن دستها بعد از نوازش و لمس آنها از انتقال بیماری های خطرناک جلوگیری می کند.
نتیجه گیری:
بیماریهایی مانند توکسوپلاسموز، بیماری خراش گربه، عفونت قارچی، عفونت کرم های نواری، تب طوطی، سالمونلا، و کرم زنگ از بین حیوانات به انسان منتقل میشوند. برای پیشگیری از این بیماریها، واکسیناسیون حیوانات، نظارت دامپزشک و رعایت بهداشت حیوانات و شستن دستها بعد از لمس حیوانات میتواند بسیار مفید باشد.
همچنین، پرهیز از خوردن گوشت کمپخته و تماس با مدفوع حیوانات هنگام باغبانی نیز میتواند از انتقال این بیماریها جلوگیری کند. اگر به علائمی از این بیماریها مبتلا شدید، مراجعه به پزشک و درمان صحیح آنها اهمیت دارد. در نهایت، این متن به اهمیت نظارت بر سلامت حیوانات و رعایت بهداشتی و پیشگیری از انتقال بیماریها از حیوانات به انسان تأکید میکند
شما میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه و ارتباط با کلینیکهای دامپزشکی در شیراز با ما در سامانه جامع دامپزشکی آی تی وت و یا از طریق شماره تماس 09357871280 در ارتباط باشید.