بیماری تب مالت در حیوانات
بیماری تبمالت یا بروسلوز که در حیوانات به نام سقط جنین واگیر مرسوم است، یکی از بیماریهای عفونی قابل انتقال بین انسان و حیوان است که با نامهای تب مواج، تب دیوانه و تب مدیترانهای نیز شناخته میشود.
عامل این عفونت باکتری بروسلا میباشد که بین حیوانات و انسانها به صورت مشترک بیماریزا است. این بیماری در حیوانات با نام سقط جنین واگیر و یا بروسلوز مرسوم است. تب مالت را میتوان با نامهای:
تب دیوانه
تب مواج
و تب مدیترانهای نیز شناخت.
این بیماری در انسانها بیشتر به نام تب مالت مرسوم است.
این بیماری به نام کاشف باکتری دیوید بروس در سال ۱۸۸۷ نامگذاری شده است.
نرخ مرگ و میر ناشی از این بیماری چندان بالا نیست اما ابتلا به تب مالت باعث میشود تا فرد با علائم مختلفی مثل تب، درد مفاصل و تعریق شدید روبهرو شود. این علائم میتوانند مدت طولانی باقی بمانند ،اما خوشبختانه با مصرف آنتیبیوتیک که بهترین درمان برای تب بروسلوز بهشمار میآید، این بیماری عفونی درمان خواهد شد.
تب مالت در فصلهایی که زایش و شیردهی در دامها بیشتر است، مثل فصول بهار و پاییز دیده میشود. حیوانات آلودهای مثل:
بز
گاو
گوسفند
و شتر میتوانند این بیماری را به انسانها منتقل کنند.
دامهایی که به بروسلوز مبتلا باشند، دچار سقط جنین در اولین مرحله از آبستنی خود میشوند. این دامهای آلوده در هنگام سقط جنین و علاوه بر این تا مدتی بعد از سقط، به وسیلهی دفع ترشحات بسیار آلودهی محتویات رحمی، سبب آلودگی محیط اطراف خود و همچنین مزارع و مراتع میگردد.
میکروب عامل این بیماری که همان میکروب بروسلا است، قابلیت رشد در هر بخش از بدن را دارد. این میکروب با وارد شدن به هر بخش از بدن باعث بروز بیماری در همان بخش میشود. این بیماری میتواند به اشکال گوناگون خود را نشان دهد، به همین دلیل نام دیگری که بر این بیماری میتوان گذاشت، بیماری هزار چهره میباشد.
بروسلوز در سراسر کره زمین یافت میشود. با این حال، مناطقی که دارای بهداشت عمومی ضعیف و برنامه بهداشت حیوانات خانگی ضعیف هستند، در معرض خطر بیشتری قرار میگیرند. به عنوان مثال آفریقا، آسیا و اروپای شرقی بیشتر در معرض خطر تب مالت هستند.
تب مالت بر حیوانات وحشی و اهلی اثر می گذارد. گله های گاو، بزها، گوسفند، خوک، سگ، شتر، گراز، گوزن شمالی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قرار دارند. نوعی از تب مالت بر پورپوس، سیل بی گوش و نوع خاصی از وال ها اثر می گذار.
روشهای انتقال بیماری تب مالت:
شیوههای انتقال باکتری بروسلا مختلف می باشد. یکی از این روشها استفاده از محصولات لبنی خام است. باکتری بروسلا توانایی رشد در شیر حیوانات آلوده، بستنی، کره و پنیرهای غیر پاستوریزهی تولید شده از آن شیر را دارد. در صورتی که این محصولات آلوده به مصرف انسان برسند، تب مالت به انسان منتقل خواهد شد. علاوه بر این باکتری میتواند از طریق گوشت خام آلوده نیز به انسان منتقل شود.
تب مالت در ایالات متحده آمریکا نادر است. سایر مناطق جهان شیوع بالاتری از این بیماری دارند، به ویژه:
- مناطق اطراف دریای مدیترانه
- اروپای شرقی
- آمریکای لاتین
- آسیا
- آفریقا
- سرخپوستان
- خاورمیانه
در افرادی که در این مناطق زندگی کرده و یا به آنجا سفر می کنند، احتمال مصرف پنیر بز غیرپاستوریزه وجود دارد که به آن پنیر محلی نیز می گویند. پنیر غیرپاستوریزه از مکزیک وارد می شود و با بسیاری از انواع تب مالت در آمریکا در ارتباط است.
شیوهی انتقال:
محصولات لبنی خام: باکتری بروسلا میتواند در شیر حیوانات آلوده، بستنی، کره و پنیرهای غیر پاستوریزه وجود داشته باشد و در صورت مصرف این محصولات به انسان منتقل شود. همچنین این باکتری میتواند از طریق گوشت خام آلوده نیز انتقال یابد.
استنشاق باکتری:
باکتری بروسلا به راحتی در هوا پخش میشود و در صورت استنشاق هوای آلوده به این باکتری، میتواند به انسان انتقال یابد.
تماس مستقیم:
تماس مستقیم با خون، اسپرم یا جنین حیوان آلوده احتمال ابتلا به بیماری، بهخصوص در افرادی که بیش از حد با حیوانات در ارتباط هستند، را بالا میبرد. همچنین در صورت وجود زخمهای باز روی پوست احتمال انتقال، چندین برابر میشود.
چه افرادی در معرض آلودگی با تب مالت هستند؟
دامپزشکان، دامداران، مزرعهداران، کارگران کشتارگاه، شکارچیان و میکروبشناسان بیشتر در معرض آلودگی به این باکتری میباشند. همچنین در سایر افراد نیز از طریق مصرف محصولات آلوده احتمال ابتلای به این بیماری افزایش مییابد.
عوارض بیماری تب مالت
تب مالت از دسته بیماریهای تلقی می شود که می تواند روی سیستمهای مختلف بدن تاثیر بگذارد و روی اعضا یا کل بدن ایجاد کند. تب مالت می تواند روی سیستم عصبی مرکزی، کبد، قلب و سیستم باروری تاثیر بگذارد.
عفونت طحال و کبد
عفونت بیضه ها
عفونت پوشش درونی قلب
از جدی ترین عارضه ای که تب مالت در بدن ایجاد می کند عفونت پوشش درون قلب است.
در صورتی که این عفونت برطرف نشود می تواند دریچه های قلب را تخریب نماید و باعث مرگ فرد گردد
بیماری تب مالت در بارداری
بروز بیماری تب مالت در دوره بارداری بسیار نادر است، اما در صورتی که زن باردار به این بیماری مبتلا شود، سقط جنین خیلی به سرعت اتفاق میافتد و ممکن است در برخی از موارد مادر نیز جان خود را از دست بدهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
از لحظهی تماس فرد با منبع عفونت تا هنگام بروز علائم را دورهی نهفتگی مینامند که اغلب اوقات بین ۱ تا ۳ هفته به طول میانجامد. لازم به ذکر است که در شرایط مختلف این دوره میتواند تا ۶ ماه نیز به طول بیانجامد. بعد از بروز علائم، بر اساس میزان شدت، بیماری به سه مرحله حاد، تحت حاد و مزمن نشان داده میشود.
در فرم حاد بیماری فرد دچار لرزشهای ناگهانی و درد عمومی در بدن میشود که بیشتر خود را در پشت بدن نشان میدهد. در این مرحله فرد بیمار دچار تعریق شدید شده و اشتهای خود را از دست خواهد داد. علاوه بر این ضعف و سستی فرد را در برمیگیرد. لازم به ذکر است که در این مرحله از زمان شروع علائم بیش از ۳ ماه نمیگذرد.
هنگامی که بیماری به فرم دیگری که تحت حاد خوانده میشود بروز پیدا کند، در آغاز بیماری همه چیز بی سر و صدا طی خواهد شد و تنها شکایت اصلی بیماری میتواند خستگی و ضعف او باشد. در این فرم از تب مالت ۳ تا ۱۲ ماه از شروع بیماری گذشته است.
تشخیص تب مالت به ویژه در مراحل اولیه می تواند مشکل باشد، چرا که علائم آن مشابه بیماری های دیگر از جمله آنفولانزا است. اگر تب به شدت بالا رفت، درد یا ضعف عضلانی یا سایر عوامل خطر بیماری را داشتید یا تب شما پایدار بود به پزشک مراجعه نمایید.
شما میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه و ارتباط با کلینیکهای دامپزشکی در شیراز با ما در سامانه جامع دامپزشکی آی تی وت و یا از طریق شماره تماس 09357871280 در ارتباط باشید.