آشنایی با حیوانات تالاب های ایران
در سراسر کشور ما ایران تالاب‌های معروفی وجود دارد که طبیعت بکر و بی‌نظیری دارند. در این تالاب‌ها، بسته به نوع فصل و شوری و شیرینی آب، گونه‌های جانوری و گیاهی مختلفی رشد و پرورش پیدا می کنند. به مناسبت روز جهانی تالاب‌ها قصد داریم در این مطلب شما را با حیوانات تالاب های ایران آشنا کنیم و حیات وحش در این مناطق را مورد بررسی قرار بدهیم؛ با ما همراه باشید!
تعریف تالاب (Wetland)
در تعریف تالاب (Wetland) باید گفت که تالاب نوعی منطقه مردابی است که به‌صورت فصلی یا حتی دائمی، از طریق روش طبیعی و یا مصنوعی، با آب‌شور و شیرین پر می‌شود.
تالاب از لحاظ شباهت خیلی به دریاچه شبیه است؛ با این تفاوت که دریاچه عمق زیادتری دارد درصورتی‌که تالاب نهایتاً دارای 6 متر عمق مفید است.
معروف‌ترین تالاب‌های ایران
در حال حاضر با توجه به بحران خشکسالی و کمبود آب، تالاب‌های ایران در معرض خطر جدی قرار دارند و برخی از آنها به‌طور کامل خشک شده‌اند. همین موضوع حیات وحش این مناطق را دچار تهدیدهای جدی کرده است. معروف‌ترین تالاب‌های ایران به شرح زیر هستند:
تالاب هورالعظیم
تالاب هورالعظیم در استان زیبای خوزستان قرار دارد. 3/1 این تالاب در کشور ما و مابقی آن در کشور عراق واقع شده است. در طی چندسال اخیر، به دلیل مشکل کمبود آب، متأسفانه این تالاب گرفتار خشکسالی شده است. پیش از این اتفاق، هورالعظیم زیستگاه گونه‌های گیاهی و جانوری و همینطور حیوانات آبزی بود.
- مطلب پیشنهادی: مهاجرت پرندگان
حیوانات تالاب شادگان
تالاب شادگان یک تالاب معروف و شناخته شده در جنوب استان خوزستان است و یکی از تالاب‌های منطقۀ بین‌النهرین به شمار می‌آید. آب این تالاب از رود بزرگ کارون تأمین می‌شود و حیات‌وحش بسیار جذاب و زیبایی دارد.
تالاب شادگان بیشتر پذیرای گونه‌های جانوری پستاندار است که از جمله مهم‌ترین این پستانداران می‌توان به دلفین اشاره کرد. دیگر حیوانات تالاب شادگان شامل: گربه جنگلی، گراز، شنگ، گرگ، شغال، یله مار و افعی هستند.
حیوانات تالاب استیل
تالاب استیل یکی از تالاب‌های بااهمیت کشور ماست که در شمالی‌ترین منطقه ایران در استان گیلان واقع شده است. این تالاب امروزه بخاطر چشم‌انداز بسیار جذابی که دارد به‌عنوان محیطی گردشگری شناخته شده است. یکی از جذابیت‌های این تالاب حضور پرندگان مهاجر است.
این تالاب با درختان بلند توسکا و مزارع کشاورزی محاصره شده است.
تالاب انزلی
یکی دیگر از تالاب‌های معروف ایران که در جنوب غربی شهر انزلی گیلان واقع شده تالاب انزلی است. نیلوفرهای آبی این تالاب، لاله‌های دریایی و پوشش گیاهی این منطفه یکی از جذابیت‌های آن محسوب می‌شوند. این تالاب همچنین 50 گونه ماهی را در خود جای داده است.
- مطلب پیشنهادی: محبوب ترین آبزیان زینتی
تالاب انزلی در فصول مختلف سال میزبان پرندگان متفاوتی است. به‌عنوان مثال در فصل پاییز گونه‌های جانوری غاز قو و اردک‌ها در آن ساکن هستند و زمانی که هوا رو به سرما می‌رود مهاجرت این پرندگان مهاجرت شروع می‌شود. در فصل بهار این تالاب میزبان پلیکان، خروس کولی و عقاب دریایی است.
به غیر از پرندگان، جانوران دیگری هم در این تالاب زندگی می‌کنند. برخی دیگر از حیوانات تالاب انزلی عبارت‌اند از:
- گراز
- خارپشت
- سمور آبی
- راسو
- شغال
- گربه جنگلی
- و...
البته ناگفته نماند که به دلیل شکارهای بی‌رویه برخی از گونه‌های جانوری این منطقه منقرض شده‌اند که شامل لاک‌پشت‌های خزری و برکه‌ای، سوسمارها، مارها و قورباغه‌ها می‌شوند.
تالاب چغاخور
تالاب چغاخور در استان چهارمحال بختیاری واقع شده است و یک منطقه آرام با آب و هوای خنک و دلپذیر است. یکی از جذابیت‌های این منطقه، پرندگان مهاجر آن است که نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند.
امیرکلایه
این تالاب نیز در استان گیلان واقع شده و یک تالاب بین‌المللی است که تنها 1 کیلومتر از دریای خزر فاصله دارد. امیرکلایه نیز درست مثل تالاب انزلی دارای آب شیرین است. در این منطقه پرندگان مهاجر و همچنان گیاهان دارویی نظیر پسته دریایی یافت می‌شوند.
هشیلان
تالاب هشیلان در استان زیبای کرمانشاه قرار دارد و به "خانۀ مار" معروف شده است. این منطقه دارای آب و هوای کاملاً معمولی است. باید بگوییم این تالاب تاحدودی برای مردم ایران ناشناخته است حتی با وجود اینکه در فصل بهار و تابستان یک طبیعت بکر، زیبا و چشم‌نواز دارد.
دلیل هوای این استان، پرندگان زیادی با سردشدن هوا به این تالاب مهاجرت می‌کنند. اردک سرسبز، خوتکا، غاز خاکستری، چنگر معمولی، کاکایی نوک‌سبز و نوک‌پهن، فلامینگو، پلیکان و قو از جمله این پرندگان هستند.
- مطلب پیشنهادی: خزندگان خانگی یا اگزاتیک پت
گندمان
یکی از 10 تالاب برتر کشور ما، تالاب گندمان در استان چهارمحال بختیاری است که هرساله هزاران پرنده مهاجر برای طی کردن فصل سرما راهی آن می‌شوند. این تالاب به‌عنوان یکی از آبگیرهای حیوانات آبزی شناخته می‌شود که با فاصلۀ نه‌چندان دور از چغاخور قرار دارد. وسعت این تالاب به 980 هکتار می‌رسد.
ساهون
تالاب ساهون در استان مازندران قرار دارد. این تالاب در طی سال‌های قبل جزو تالاب‌های پر آب بود ولی امروزه، به دلیل مشکلات کمبود آب، از آبگیرهای کوچک محلی به شمار می‌آید. منظرۀ این تالاب از چشمه‌سارها و چراگاه‌ها و مرغزارهای فراوانی تشکیل شده است که دورتادور این تالاب را احاطه کرده‌اند.
میان‌کاله
میان‌کاله نیز یکی دیگر از تالاب‌های استان مازندران و از مناطق دیدنی بهشهر به‌حساب می‌آید. بسیاری از گردشگران این منطقه را به‌عنوان بهشت پرندگان می‌شناسند. فصل مهاجرتی پرندگان در این تالاب شگفت‌انگیز است و برخی از پرندگان این منطقه حفاظت شده هستند.
در زمان‌های گذشته تالاب میان‌کاله محل زندگی جانوران مختلفی بوده است که متأسفانه بعضی از این گونه‌های جانوری توسط پادشاهان و زمامداران آن دوره شکار شده‌اند. پلنگ، گوزن، قرقاول و گاومیش از جمله این جانوران هستند. برخی از این جانوران هم به دلیل ساخت‌وسازهای بی‌رویه در ساحل مازندران یا محل زندگی خود را تغییر داده‌اند و یا منقرض شده‌اند.
تنها جانورانی که در حال حاضر در این تالاب زندگی می‌کنند روباه معمولی، جوجه‌تیغی، گربه جنگلی، گربه وحشی، فک دریایی، خرگوش صحرایی و اسب وحشی دم سرخ هستند.
حیوانات تالاب میقان
تالاب میقان استان مرکزی یکی از بزرگ‌ترین منابع سولفات سدیم ایران است و از نظر میزان مواد معدنی اهمیت بسیار بالایی دارد. روی سطح تالاب میقان از نمک پوشانده شده است و یکی از مقاصد اصلی مهاجرت فصلی پرندگان است.
در این منطقه حیوانات وحشی نظیر: روباه، گرگ، مار و در میان پرندگان عقاب، فلامینگو، مرغابی سانان، درنا و خروس کولی زندگی می‌کنند.
حیوانات تالاب بامدژ
تالاب بامدژ در شهر اهواز قرار دارد و یکی از مناطق فوق‌العاده جذاب و زیبای کشور محسوب می‌شود. تالاب بامدژ در اوایل ماه اسفند تا آخر اردیبهشت بسیار سرسبز و بکر است و گردشگران زیادی را جذب می‌کند. این تالاب در 40 کیلومتری شمال غربی اهواز استان خوزستان واقع شده است.
حیوانات تالاب بامدژ روباه، گرگ، سمور، خفاش، خارپشت، شنگ، قورباغه، وزغ، لاک‌پشت، لاک‌پشت لاک نرم هستند.
جمع‌بندی
یکی از زیستگاه‌های جانوران تالاب‌ها هستند که گونه‌های جانوری مختلفی را در خود پرورش می‌دهند. در این مطلب شما را با معروف ترین تالاب های ایران و حیات وحش این مناطق آشنا کردیم؛ امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.
سامانه جامع دامپزشکی itvet با هدف تسهیل در روند ارائه خدمات در کلینیک‌های دامپزشکی، پت شاپ ها، فروشگاه‌های خوراک دام و طیور و تمامی کسب و کارهای مرتبط با دامپزشکی از سال 1402 شروع به فعالیت کرده است. شما نیز می‌توانید در صورت تمایل با عضویت در آی تی وت و تکمیل فرم ثبت نام از خدمات ویژه ما بهره‌مند شوید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت راهنمایی و مشاوره با شماره 09357871280 در تماس باشید!